Roczny koszt serwisu pompy ciepła – poradnik dla właścicieli cz. 2

Tym razem w ramach analizy kosztów serwisu pompy ciepła porównamy koszty jednorazowego przeglądu z umową serwisową oraz podpowiemy, jak obniżyć wydatki na konserwację, m.in. dzięki prostym czynnościom, które właściciel domu może wykonać samodzielnie.

W pierwszej części naszego poradnika dotyczącego rocznych kosztów serwisu pompy ciepła wyjaśniliśmy, dlaczego coroczny serwis jest konieczny, co obejmuje taka usługa oraz ile kosztuje w zależności od rodzaju pompy ciepła – przeczytaj: Roczny koszt serwisu pompy ciepła – poradnik dla właścicieli cz.1

Serwis jednorazowy czy umowa serwisowa?

Wielu dostawców usług HVAC oferuje klientom możliwość podpisania umowy serwisowej na pompę ciepła. Polega to na tym, że za stałą opłatą (np. roczną) mamy zagwarantowane regularne przeglądy urządzenia, a niekiedy dodatkowe świadczenia. Co opłaca się bardziej – pojedynczy serwis na wezwanie czy stała umowa?

Jeśli decydujemy się na jednorazowy serwis, płacimy każdorazowo za przegląd według aktualnego cennika (np. ok. 500–600 zł). Mamy pełną swobodę wyboru terminu i serwisanta, ale musimy sami pamiętać o zleceniu przeglądu co roku. W razie awarii poza terminem przeglądu i tak będziemy musieli wezwać serwis i dodatkowo zapłacić za naprawę.

Umowa serwisowa natomiast z góry zapewnia, że przeglądy będą odbywać się regularnie (firma sama przypomni o terminie i przyjedzie np. raz do roku). Często taka umowa daje korzyści finansowe, np. niższą cenę każdego serwisu lub pakiet usług w cenie​. Niektórzy producenci oferują przedłużoną gwarancję tylko pod warunkiem wykupienia pakietu serwisowego. Przykładowo serwis fabryczny może zaproponować preferencyjne stawki dla stałych klientów albo rabat na części zamienne w razie naprawy​. Zdarza się też priorytetowa obsługa – klienci z umową mogą liczyć na szybszą pomoc w razie usterki (np. całodobowe pogotowie techniczne).

Przy wyborze warto porównać koszt i zakres takiej umowy z wydatkami na pojedyncze wizyty. Jeśli umowa serwisowa kosztuje w skali roku podobnie jak jednorazowy przegląd, a oferuje dodatkowe przywileje, może być opłacalna. Zapewnia ona wygodę (serwis „pilnuje” terminów za nas) oraz pewność, że pompa ciepła jest pod stałą opieką specjalistów. Z kolei jednorazowe zlecanie serwisu może się sprawdzić, gdy mamy zaufanego lokalnego fachowca i wolimy płacić tylko wtedy, gdy rzeczywiście potrzebujemy przeglądu. W obu przypadkach ważne jest, by przeglądy odbywały się regularnie – niezależnie od formy rozliczenia.

Jak obniżyć koszty serwisu? – praktyczne wskazówki

Koszt utrzymania pompy ciepła można zmniejszyć dzięki kilku prostym działaniom i dobrym praktykom. Oto kilka wskazówek, jak ograniczyć wydatki na serwisowanie:

• – Wykonuj samodzielnie proste czynności konserwacyjne. Jako właściciel możesz zadbać o czystość elementów pompy ciepła, co odciąży pracę serwisanta. Regularnie czyść lub wymieniaj filtry w systemie wentylacji i obiegu powietrza pompy​ – zabrudzone filtry zmniejszają sprawność i mogą prowadzić do awarii​. Co kilka miesięcy sprawdź jednostkę zewnętrzną pompy powietrznej: usuń liście, gałęzie, kurz czy śnieg z okolic wlotu powietrza. Delikatnie oczyść lamelki wymiennika (parownika) z nagromadzonego brudu – możesz użyć miękkiej szczotki lub odkurzacza, ewentualnie opłukać wymiennik umiarkowanym strumieniem wody​. Dzięki tym prostym zabiegom pompa będzie pracować wydajniej, a przegląd wykonany przez fachowca zajmie mniej czasu (czyli może kosztować mniej).
• – Zwracaj uwagę na nietypowe objawy i reaguj wcześnie. Monitoruj na bieżąco pracę swojej pompy ciepła – wiele nowoczesnych urządzeń ma aplikacje mobilne pokazujące zużycie energii czy komunikaty serwisowe. Jeśli zauważysz niepokojący wzrost zużycia prądu, spadek wydajności ogrzewania albo dziwne odgłosy, nie czekaj. Skonsultuj się z serwisem lub zajrzyj do instrukcji – drobna usterka (np. zabrudzony czujnik) usunięta od razu może zapobiec drogiej naprawie poważnej awarii.
• – Wybierz odpowiedniego serwisanta. Nie kieruj się wyłącznie ceną, ale kompetencjami i opiniami fachowca. Upewnij się, że wybrana firma ma doświadczenie w serwisie pomp ciepła oraz wymagane certyfikaty (np. uprawnienia F-gazowe do obsługi czynników chłodniczych)​. Dobry serwisant wykryje usterki na wczesnym etapie i fachowo je usunie, co oszczędzi Ci kosztów kolejnych wizyt. Szukaj autoryzowanych serwisów producenta (autoryzowanych serwisantów urządzeń De Dietrich i Baxi znajdziesz w naszej bazie) lub sprawdzonych niezależnych firm z referencjami​. Fachowiec bez doświadczenia może przeoczyć istotny problem lub nie dysponować odpowiednimi częściami, co w dłuższej perspektywie bywa droższe.
• – Porównuj oferty i pytaj o szczegóły. Jeśli w okolicy działa kilka firm serwisujących pompy ciepła, warto zasięgnąć wycen od więcej niż jednej. Koszty mogą się różnić – jeden serwisant zaoferuje przegląd za 500 zł, inny za 700 zł, a jeszcze inny doliczy opłatę za dojazd. Zapytaj, co dokładnie obejmuje usługa w danej cenie (jakie czynności, czy zawiera czyszczenie, dojazd itp.)​. Wybierz ofertę, która jest korzystna cenowo, ale jednocześnie rzetelna pod względem zakresu prac. Czasem lepiej zapłacić więcej profesjonalnej firmie, niż zaoszczędzić kilkadziesiąt złotych kosztem pominięcia ważnej czynności serwisowej.
• – Planowanie serwisu poza szczytem sezonu. Postaraj się zlecić przegląd przed sezonem grzewczym lub tuż po nim, np. latem​. Wtedy serwisanci mają więcej wolnych terminów, a Ty zyskasz pewność, że pompa jest gotowa na zimę. Unikaj wzywania serwisu dopiero w środku zimy, gdy urządzenie pracuje pełną mocą – lepiej mieć potencjalne problemy rozwiązane zanim nastaną mrozy. Niektórzy wykonawcy mogą oferować promocyjne ceny przeglądów w okresie letnim, kiedy popyt na usługi jest mniejszy (warto zapytać). Poza tym serwis dokonany z wyprzedzeniem pozwoli na ewentualne naprawy, zanim ogrzewanie będzie nam krytycznie potrzebne.

Normy prawne i zalecenia producentów

Kwestie serwisowania pomp ciepła regulują zarówno zalecenia producentów, jak i przepisy prawa. Warto być świadomym tych wymogów:

• – Wymagania gwarancyjne producentów: większość producentów pomp ciepła wymaga wykonywania przeglądów co najmniej raz do roku jako warunku utrzymania gwarancji​. Często pierwszy przegląd musi odbyć się przed upływem 12 miesięcy od uruchomienia urządzenia​. Potwierdzenia dokonuje się wpisem w karcie gwarancyjnej​. Zaniedbanie tych wymogów może spowodować utratę prawa do bezpłatnej naprawy w razie awarii. Producent dba w ten sposób, aby urządzenie było fachowo sprawdzone i odpowiednio serwisowane – to leży zarówno w interesie firmy, jak i użytkownika.
• – Obowiązujące przepisy prawne: pompy ciepła jako urządzenia grzewcze i chłodnicze podlegają pewnym regulacjom. Prawo budowlane zobowiązuje właścicieli budynków do dbania o należyty stan techniczny urządzeń grzewczych i do ich regularnej kontroli​. Oznacza to, że użytkownik powinien zapewniać okresowe przeglądy i konserwację, aby system grzewczy (w tym pompa ciepła) był bezpieczny i sprawny. Ponadto unijne przepisy dotyczące fluorowanych gazów cieplarnianych (tzw. F-gazy) nakładają obowiązek wykonywania okresowych kontroli szczelności układu chłodniczego w pompach ciepła zawierających znaczną ilość czynnika chłodniczego​. W praktyce dotyczy to większych urządzeń – dla małych pomp domowych zazwyczaj wystarczy coroczny serwis połączony z ewentualnym sprawdzeniem szczelności przez uprawnionego fachowca. Warto upewnić się, czy nasza pompa ciepła wymaga prowadzenia dodatkowej dokumentacji (tzw. karty urządzenia chłodniczego) – zazwyczaj serwisant poinformuje o tym przy pierwszym uruchomieniu.

Regularny serwis pompy ciepła nie jest tylko kwestią zalecenia, ale często formalnym wymogiem – zarówno ze strony producenta (dla zachowania gwarancji), jak i z punktu widzenia przepisów bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Na szczęście korzyści z tego płynące są wymierne: prawidłowo serwisowana pompa ciepła odwdzięcza się bezproblemową pracą, niższymi rachunkami i długim okresem użytkowania. Dlatego będąc właścicielem domu z pompą ciepła, warto potraktować coroczny przegląd jako stały punkt programu – niewielki koszt poniesiony na serwis zapewni spokój, oszczędności i komfort cieplny na długie lata.